Pomyślano o niej już 17 lat temu, w Traktacie Amsterdamskim, w którym wprowadzono nawet zapis o konieczności wypracowania Europejskiej Ordynacji Wyborczej. Do dnia dzisiejszego nie udało się jednak tego osiągnąć. Eurowybory przeprowadzane są na podstawie 28 różnych ordynacji w poszczególnych państwach członkowskich UE.
Tylko 6 państw UE podzieliło swoje obszary na okręgi wyborcze:
- Belgia, 3 językowe kolegia wyborcze i 4 regionalne okręgi,
- Francja, 8 okręgów wyborczych,
- Irlandia, 4 okręgi wyborcze,
- Polska, 13 okręgów wyborczych,
- Wielka Brytania, 13 okręgów wyborczych,
- Włochy, 5 okręgów wyborczych.
W Niemczech partie przedstawiają listy federalne (np. SPD), albo listy na poziomie krajów związkowych (CDU i CSU). W pozostałych 22 państwach UE cały kraj tworzy jeden okręg wyborczy.
W 14 państwach członkowskich UE ordynacje krajowe nie przewidują progów wyborczych, zaś w pozostałych 14 - istnieje klauzula zaporowa wynosząca od 1.8% do 5% .
Przykładowo:
5% - Francja, Czechy, Polską, Litwa, Łotwa, Słowacja, Węgry, Rumunia, Chorwacja,
4% - Szwecja, Włochy i Austria,
3% - Grecja,
1.8% - Cypr.
Głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego mogą wszyscy obywatele państw członkowskich, którzy ukończyli 18 rok życia, z wyjątkiem Austrii, która przyznaje czynne prawo 16-latkom.
W 15 państwach UE kandydaci do Parlamentu Europejskiego powinni mieć ukończone 18 lat, ale w pozostałych 13 krajach - wiek ten oscyluje między 21 a 25 rokiem życia.
Przykładowo:
- 21 lat : Irlandia, Belgia, Czechy, Estonia, Łotwa, Litwa, Polska, Słowacja, Bułgaria,
- 23 lata: Rumunia,
- 25 lat: Cypr, Grecja, Włochy.
W kwestii alokacji mandatów 14 państw stosuje formułę d'Hondta.
W 4 wprowadzono metodę Hare-Niemeyera (Bułgaria, Grecja, Litwa, Włochy), w 3 - metodę Sainte-Laguë (Łotwa, Niemcy, Szwecja), w 2 - metodę STV (Irlandia i Malta). W Słowacji zastosowano metodę Droopa, natomiast w pozostałych państwach UE używa się formuł mieszanych (Cypr – d'Hondt/Droop).
- Luksemburg - d'Hondt/Hagenbach-Bischoff,
- Polska - d'Hondt/Hare-Niemeyer,
- Wielka Brytania - metoda d'Hondta prócz Irlandii Północnej, gdzie stosowana jest formuła STV).
W Polsce najpierw liczone są głosy w skali całego kraju; następnie wyłania się listy, na które oddano powyżej 5 % głosów, by potem rozdzielić mandaty między okręgi wyborcze.
Ordynacje w poszczególnych państwach członkowskich UE przewidują też zróżnicowane możliwości zgłaszania kandydatów w wyborach do PE. W większości krajów wymagane jest zebranie odpowiedniej liczby podpisów wyborców (od 10 tys. do 200 tys.) oraz/lub wpłacenie kaucji (do 11 250 euro). Przykładowo, w Szwecji nie ma żadnych rozwiązań w tej kwestii, podczas gdy w Rumunii należy zebrać na daną listę aż 200 tys. podpisów.
Niektóre ordynacje dopuszczają start jedynie kandydatów partyjnych (Czechy, Litwa, Łotwa i Estonia).
Wybory do Parlamentu Europejskiego odbywają się między czwartkiem a niedzielą, przy czym w większości państw UE (19) jest to niedziela.
Głosowanie jest obowiązkowe w Belgii, Luksemburgu, Grecji i na Cyprze. Za niechodzenie na wybory płaci się kary.
Polecam ciekawą eurowyborczą mapkę: http://www.elections2014.eu/resources/library/images/20140317PHT39130/20140317PHT39130_original.jpg?epbox[reference]=20140222IFG36704
Zachęcam Państwa, by 25 maja samemu wybrać swoją przyszłość i nie oddawać tego głosu innym, niekoniecznie myślącym jak Wy.
Lidia Geringer de Oedenberg
Ps. Więcej na temat Parlamentu Europejskiego w mojej książce (do bezpłatnego pobrania): „Kulisy Europarlamentu”.
